با نزدیک شدن به سن ۶ سالگی، والدین در این فکر هستند که دندان شیری کودکان در چه سنی می‌افتد؟ آیا افتادن دندان‌های شیری محدوده سنی خاصی دارد؟ هنگام لق شدن دندان کودک چه باید کرد؟ این گونه سؤالات معمولاً ذهن و فکر والدین را به خود مشغول می‌کند و باعث درگیرشدن ذهن آنها می‌شود. برای پاسخ این سؤالات با دکتر فرشیده میرلوحی متخصص دندانپزشک کودکان در اصفهان همراه باشید.
لق شدن و افتادن دندان شیری از چه سنی شروع می‌شود؟
با وارد شدن به چند ماهگی کودکان با آشکار شدن نشانه‌ها و علائم دندان در آوردن کودک دندان‌های شیری شروع به بیرون زدن از لثه‌ها می‌کنند و این جریان تا ۳ سالگی کودک ادامه می‌یابد. اما با پا گذاشتن کودک به سن ۶ سالگی کم‌کم دندان‌های شیری سست می‌شوند و شروع به ریزش می‌کنند. سن افتادن دندان‌های شیری و لق شدن آنها در هر کودک با دیگری مغایرت دارد اما در اغلب کودکان سن افتادن دندان شیری از ۶ سالگی تا ۱۲ سالگی است.
اولین دندان شیری که می‌افتد کدام است؟
همان‌طور که درآمدن دندان شیری در کودکان با هم فرق دارد طبیعی است که افتادن آنها نیز در کودکان با هم مغایرت داشته باشد. ترتیب افتادن و درآمدن دندان‌های شیری در کودکان معمولاً به همان شیوه‌ای و نظمی است که دندان‌های شیری رویش کرده‌اند. مثلاً در کودکانی که ابتدا دندان‌های مرکزی جلویی فک پایین رویش داشتند در زمان لق شدن نیز اولین دندان‌ها همان‌ها هستند. اما به طور قاطع نمی‌توان گفت که این روند در همه یکسان است.
آیا دندان کرسی کودکان (دندان آسیاب) می‌افتد؟
خیلی از والدین سؤال دارند که آیا دندان‌های کرسی کودکان نیز می‌افتد؟ در جواب باید گفت بله این دندان‌ها نیز مانند سایر دندان‌های شیری سست می‌شوند و در نهایت می‌افتند. اما این دندان‌ها در مرحله‌های آخر می‌افتند و جزء آخرین دندان‌ها هستند. در حالت طبیعی دندان‌های خلفی کودکان بین سن ۱۰ تا ۱۲ سالگی شل می‌شوند و می‌افتند. هر چه کودکان دیرتر دندان در بیاورند بهتر است زیرا دندان‌های آنها نیز دیرتر دچار پوسیدگی می‌شوند. ما اگر بعد از ۱۲ سالگی هنوز آثاری از لقی دندان‌های آسیاب وجود نداشت بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا مشکل برطرف شود و علت دیر افتادن دندان شیری مشخص شود.
ترتیب افتادن و درآمدن دندان‌های شیری و دائمی چگونه است؟
ترتیب افتادن و درآمدن دندان‌های شیری در هر فرد متفاوت است اما در حالت نرمال زمان افتادن و ترتیب افتادن و رویش دندان‌های شیری به شرح زیر است.
- رویش دندان‌های جلویی و مرکزی دو فک از ۵ تا ۷ ماهگی و افتادن آن حدود سن ۶ تا ۷ سالگی
- درآوردن دندان‌های پیش جانبی بین ۹ تا ۱۶ ماهگی و لق شدن آن حدود سن ۷ تا ۸ سالگی
- جوانه زدن دندان‌های نیش از ۱۸ تا ۲۴ ماهگی و افتادن در سن ۹ تا ۱۲ سالگی
- بیرون زدن دندان‌های خلفی اول (آسیاب) از ۱۴ تا ۱۸ ماهگی و افتادن آن در سن ۹ تا ۱۱ سالگی
- و در نهایت درآمدن دندان‌های شیری کرسی دوم در ۲۳ تا ۳۰ ماهگی و افتادن آن در سن ۱۰ تا ۱۲ سالگی
بعد از افتادن دندان شیری چه مراقبت‌هایی باید کرد؟
همان‌طور که والدین نگران رویش دندان کودکان هستند و سؤال می‌کنند که هنگام دندان در آوردن کودکان باید چه کار کرد الان نیز باید برای افتادن باید اقداماتی را انجام دهند تا سریع‌تر خونریزی ناشی از افتادن دندان‌ها قطع شود و لثه زودتر بهبود یابند. در وهله اول باید بدانید که خونریزی پس از افتادن دندان نرمال است و بهتر بعد از افتادن دندان شیری یک گاز استریل روی جای خالی دندان در حدود ۲ ساعتی بگذارید.
در اقدام بعدی به خردسال خود بگویید تا دهان خود را ببندد و روی گاز استریل کمی فشار وارد کند و آب جمع شده در دهان خود را فرو دهد و خارج نکند. به علت تازه بودن زخم لثه بهتر است کودک روز بعد کمی آب و نمک داخل دهان نگه دار و سپس خارج کند. تا موقع خوب شدن لثه بهتر است کودک از غذاهای نرم و رقیق و همچنین مقوی استفاده کند.
علت دیر افتادن دندان شیری در کودکان چیست؟
کوچک بودن اندازه فک یکی از علت دیر افتادن دندان شیری در کودکان است که همین باعث می‌شود تا دندان زیرین قدرتی برای به خارج هدایت کردن دندان شیری نداشته باشد. از دیگر دلایل آن می‌توان به وصل بودن دندان شیری به فک، زیاد بودن تعداد دندان‌ها و نبود جا برای دندان جدید و نداشتن رشد خوب دندان‌های جدید اشاره کرد.
چگونه بفهمیم دندان شیری است یا اصلی؟
خیلی از والدین درست نمی‌توانند تشخیص دهند که دندان شیری یا دائمی است که ما در ادامه تفاوت دندان شیری در کودکان و اصلی را برای شما خواهیم گفت. اولین راه تشخیص اینکه بفهمیم دندان شیری است یا اصلی باید به شکل ظاهری آن دقت کرد. از نظر رنگ باید توجه داشته باشید که دندان‌های شیری رنگ روشن‌تری نسبت به دندان‌های دائمی دارند.
دندان‌های شیری به استخوان فک جوش نخورده‌اند و با کوچک‌ترین ضربه به آن ممکن است بیفتد. تعداد دندان‌های شیری ۲۰ عدد است در حالی که دندان‌های دائمی ۳۲ عدد هستند. دندان‌های شیری مینا و عاج شکننده‌تر و باریک‌تری دارند.
دندان‌ها تا چند سالگی در می‌آیند؟
معمولاً پروسه رویش دندان‌های دائمی بین سن ۶ تا ۱۲ می‌باشد و در این بازه زمانی اکثر دندان‌های دائمی رشد خود را کرده‌اند. در مرحله اول دندان‌های قدامی دو فک شروع به بیرون زدن می‌کنند و سپس دندان‌های نیش دو فک و در نهایت دندان‌های آسیاب یا خلفی فک بالا و پایین رشد خواهند کرد. اما چهار دندان عقل بعد از سن بلوغ و معمولاً اوایل ۱۷ سالگی شروع به بیرون زدن می‌کنند.
آیا افتادن دندان شیری در ۵ سالگی طبیعی است؟
همان‌طور که گفته شد افتادن دندان‌های کودکان حتماً نباید در بازه زمانی ۶ سالگی اتفاق بیفتد و ممکن است کودکانی باشند که زودتر از موعد دندان‌هایشان لق شده و شروع به افتادن کنند. عواملی مثل بروز عفونت در لثه و دندان کودکان می‌تواند سبب لق شدن زودتر از موعد دندان‌های آنها شود. کودکانی که تراکم استخوان کمی دارند و یا بیماری‌هایی مثل دیابت دارند نیز ممکن است دچار این عارضه شوند. علاوه بر آن به خاطر سستی دندان‌های شیری خوردن ضربه و یا صدمه دیدن دندان‌های شیری نیز سبب لقی زودهنگام آنها خواهد شد.
در پایان
ما در این مقاله در مورد اینکه دندان شیری کودکان در چه سنی می‌افتد صحبت کردیم. همان‌طور که گفته شد بازه زمانی برای افتادن و رشد دندان‌های دائمی تا ۱۲ سالگی است و چنانچه کودکان شما بعد از این سن هنوز جای خالی دندان در لثه خود دارند بهتر است به یک متخصص دندانپزشک کودکان مراجعه کنید تا در صورت وجود مشکل، سریعاً تحت درمان قرار بگیرد. پیشنهاد ما به شما همشهریان اصفهانی دکتر فرشیده میرلوحی است که دارای سابقه درخشان در زمینه دندانپزشکی اطفال می‌باشند.
