یکی از دغدغه های والدین این است که چگونه بفهمند دندان شیری است؟ دکتر فرشیده میرلوحی بهترین دندانپزشک کودک شما را با تفاوت های دندان دائمی و شیری آشنا خواهد کرد.اولین قدم در گوارش غذا، خرد کردن و جویدن مواد غذایی است که دندان ها وظیفه آن را به عهده دارند. دندانها به بریدن (دندانهای پیش)، پاره کردن (دندانهای نیش)، نرم و له کردن (دندانهای آسیا) و جویدن غذا کمک کرده اند. جویدن، تکلم و حفظ زیبایی صورت، سه وظیفه اصلی دندان ها است.
در کودکان، رعایت بهداشت دهان و دندان از اهمیت خاصی برخوردار است، چون پس از افتادن دندان شیری با رشد دندان دائمی روبه رو هستند. احتمالا برای کودک شما انواع مشکلات مربوط به دندان شیری ایجاد شده است.
ساختار دندان
در دهان 4 نیم فک داریم:
- نیمه چپ فک بالا، نیمه راست فک بالا
- نیمه چپ فک پایین، نیمه راست فک پایین
دندان دارای دو بخش تاج و ریشه است: تاج بخش بالایی دندان است و بالای لثه قرار دارد. ریشه دندان داخل لثه می رود و وارد استخوان های فک بالا یا پایین می شود. گردن بخش جدا کننده دندان در خط لثه است که تاج و ریشه در آنجا به هم میرسند. مینای دندان بسیار سخت و تاج دندان با مینا پوشیده می شود. مینای دندان حتی از استخوان نیز محکم تر است و حفاظت از عاج دندان را انجام می دهد. لثه بافت صورتی رنگ نرم است که از استخوان فک و ریشههای دندان محافظت میکند. عاج دندان بخش اصلی هر دندان را تشکیل می دهد و تقریبا در تمام طول دندان وجود دارد. داخلی ترین بخش دندان که زیرعاج قرار دارد اتاق پالپ است. سمنتوم لایهی بافتی سختی است که ریشه دندان را میپوشاند. کانال ریشه یا کانال فضای بازی در داخل ریشه است که ادامه پالپ کشیده شده از اتاق پالپ را در برمی گیرد. رباط پریودنتال از فیبرهای بافتی پیوندی رباط پریودنتال را تشکیل میدهد. کانال های فرعی دندان از کانال اصلی ریشه منشعب می شوند. استخوان لثوی استخوان فکی است که در اطراف ریشه قرار دارد و آن را نگه میدارد.
ساختار دندان شیری
دندان شیری اولین دندانی است که در آغاز زندگی از لثه بیرون می آید و در حدود سن 6 تا 12 سالگی افتاده و با دندان دائمی جایگزین میشود. تشکیل دندانهای شیری در رحم مادر شروع شده، اما بیرون زدن آن در بازه سنی 6 تا 12 ماهگی است. دندانهای شیری تا 3 سالگی از لثه بیرون می آیند.
تعداد دندانهای شیری
هر کودک 20 دندان شیری دارد. دندانهای شیری موازی درمیآید.
تفاوت دندان های شیری و دائمی
دندانهایی که در دوران نوزادی شروع به رشد میکنند دندانهای شیری گفته می شوند. از شش سالگی دندانهای شیری میافتند و دندانهای دائمی بیرون می آید.دندانهای شیری در جویدن غذا و گوارش، یادگیری صحبت کردن و شکل گیری ساختار فک نقش مهمی دارد و فضا را برای دندانهای دائمی حفظ می کند.
دندانهای شیری و دائمی ازنظرساختار داخلی، جنس و شکل ظاهری متفاوت هستند. مینای دندان شیری نسبت به دندان دائمی نازکتر است.دندانهای شیری سفیدتر از دندانهای دائمی هستند.هر چه لایه مینا نازکتر باشد آسیب پذیری بیشتر است. مصرف زیاد خوراکیهای شیرین و رعایت نکردن بهداشت منجر به پوسیدگی دندانهای شیری می شود.دندان های شیری و دائمی از نظر ساختار تفاوت دارند و شکل ریشه های آن ها متفاوت است. ریشه در دندان شیری نازکتر و کوچکتر از دندانهای دائمی است.
از نظر تعداد، دندانهای شیری و دائمی متفاوت هستند. ما ۲۰ دندان شیری و ۳۲ دندان دائمی درمیآوریم. دهان کودکان کوچک است و فضای برای تعداد زیاد دندان در عقب دهان ندارد اما بزرگتر که میشود استخوان فک بزرگتر شده و فضای برای دندانهای بیشتر ایجاد می شود.مینا و عاج دندان های شیری نازک تر است و پالپ بزرگتری به بقیه دندان ها دارد.اگر کودک شما درگیر پوسیدگی دندان شد، این پوسیدگی بسیار سریع به عصب دندان می رسد. این دلیل مهمی برای معاینات سالانه کودک توسط دندانپزشک کودک و عصب کشی دندان کودک است.
دندان های دائمی زردتر از دندان های شیری هستند.اگر کودکی در خانه دارید که جدیدا دندان های دائمی او بیرون زده است، به دهان او دقیق نگاه کنید. متوجه شده که دندان های دائمی او زردتر از دندان های شیری است.دیگر تفاوت دندان شیری و دائمی این است که دندان شیری ریشه کوتاه تری دارد.
دندان های شیری به استخوان فک متصل نیست و اگر کودک از ارتفاعی بیفتد یا ضربه بخورد، دندان از جایش در می آید. این تفاوت بین دندان های شیری و دائمی موجب شده دندان دائمی فضای بیشتری برای رشد داشته باشد و ریشه دندان شیری را راحت تر از بین ببرد یا محو کند.
اهمیت دندانهای شیری
شاید تصور میکنید دندانهای شیری که می افتد پس اهمیت ندارند و مراقبت و محافظت از آن لازم نیست.یادتان باشد بدن، برای بیرون زدن دندان شیری هدفی دارد و اگر دندانهای شیری در میآیند وظیفه ای دارند بنابراین باید تا زمانی که دندانهای دائمی در می آید وظیفه اش را انجام دهند.
مهمترین وظیفه دندانهای شیری جویدن غذا است. اگر کودک یک یا چند دندان نداشته باشد نمیتواند غذا را بجود. البته دندان کودک در صحبت کردن و تلفظ صحیح وی نیز نقش مهمی دارد. دندان شیری سبب شکل گیری و رشد استخوان فک شده و موجب حفظ فضا برای دندانهای دائمی میشود.
لذا تمام تلاش دندانپزشکان، نگهداری دندانهای شیری و پیشگیری از پوسیدگی آنها است. در صورت پوسیدگی باید دندان پر شود. اگر پوسیدگی به پالپ برسد باید درمان ریشه انجام شود و دندان حفظ شود.برای سلامت دندانها باید دندانهای شیری و یا جای خالی دندانهای شیری را محافظت کنید.
دندان دائمی
دندان دائمی در سن 6 تا 12 سالگی جایگزین دندانهای شیری می شوند. تمام دندان دائمی تا 12 سالگی به صورت موازی درمیآیند، دو دندان آسیای سمت راست و چپ فک بالا هم زمان با یکدیگر رشد می کنند. هر انسان بالغ سی و دو دندان دائمی دارد که اگر دندان عقل کشیده شود، 28 دندان دائمی باقی میماند.
انواع دندان و عملکرد آن ها
دندانهای پیشین : چهار دندان میانی فک بالا و پایین گفته میشود که غذا را با استفاده از آن ها نگه میداریم، تکه تکه میکنیم و میبریم.
دندان نیش: دندانی نوک تیز است و برای نگه داشتن و بریدن غذا از آن استفاده میکنیم.
آسیای کوچک: برآمدگیهای مخروطی شکلی دارد که برای خرد و له کردن ذرات غذا مناسب است.
آسیا: به دندانهای صاف که در عقب دهان قرار دارند، دندان آسیا گفته میشود. برای له کردن و ساییدن غذا از این دندان استفاده میشود.
دندان عقل: از سن 18 سالگی به بعد درمیآید و اغلب کشیده میشود.
تشخیص دندان شیری از دائمی
برای تشخیص دندان شیری از دائمی باید به نکات زیر توجه کنید:
- رنگ دندان شیری سفید تر از دندان دائمی است.
- لبه های دندان شیری صاف است اما لبه های دندان دائمی دندانه دار است.
- کودک 20 دندان شیری دارد اما تعداد دندان ها در بزرگسالی 32 عدد است.
علت افتادن دندان های شیری
دندان های دائمی زیر دندان شیری شروع به رشد کرده و ریشه دندان شیری را می خورد به همین خاطر ریشه دندان شیری به کلی از بین می رود. گاهی اوقات این پروسه متوقف شده و اختلالی وجود میآید. آیا تا به حال شنیده اید اگر دندان شیری به موقع نیفتد باعث کج یا دیر روییدن و نروییدن دندانهای دائمی می شود.
عوارض زود افتادن دندان های شیری
برای صحیح روییدن دندانهای دائمی، باید دندانهای شیری تا سن خاصی در دهان باشند. دندان های آسیای شیری باید تا ۱۰ سالگی سالم در دهان کودک نگهداری شوند. اگر دندان شیری زودتر از موعد بیوفتد، عوارضی به همراه خواهد داشت. دندان های دائمی باید سرجای طبیعی خودشان قرار بگیرند. دیر افتادن یا زود افتادن دندان مهم نیست. مهم ترین نکته این است دندان سرجای اصلی در نیاید احتمال دارد به صورت کج در بیاید. دندان های دائمی باید زیر دندان های شیری باشند.
اگر دندان های دائمی در جهت داخل دندان های شیری باشد و مادر متوجه شود که دندان ها سرجای خودشان در نیامده اند دندان کودک لق نشده و با فشاری که به سمت بالا وارد کرده ریشه دندان تحلیل رفته ریشه ای برای دندان باقی نمی ماند. در این صورت والدین حتما باید به دندانپزشک اطفال در اصفهان مراجعه کنند. با گرفتن عکس از دندان مشخص شده که دندان سر جای اصلی خود قرار گرفته است یا خیر.
اگر دندان سرجای اصلی خود نیست و آن را به وقت بکشند سرجای برگشته، ولی اگر رشد دندان شیری به اتمام رسیده باشد، دندان سر جای خود برنخواهد گشت.
سؤالات متداول
اولین مراجعه به دندانپزشک اطفال چه زمانی باید باشد؟
کودکان یک تا شش ماه بعد از درآمدن اولین دندان باید به دندانپزشک اطفال مراجعه کنند.
آیا دندان آسیاب، شیری است؟
دندان آسیاب با دندان شیری تفاوت دارد. وقتی رویش دندانهای شیری کامل شد کودک دارای 20 دندان که 8 عدد دندان قدامی فک بالا و پایین و 4 عدد دندان نیش و 8 عدد دندان آسیاب شیری است می شود.
آیا باید به دندان شیری توجه داشت؟
بله، دندان شیری در روند در آمدن دندان دائمی و سلامت دندان و فک اهمیت ویژه ای دارد.
هزینه دندانپزشکی اطفال در اصفهان چقدر است؟
هزینه هر کلینیک و دندانپزشکی با توجه به نوع عملکرد دندانپزشک متفاوت است.
14 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
من دندونم لق شده مادرم میگه دندونه دائمی هست چیکار باید بکنم؟
باید به دندانپزشک مراجعه کنید و معاینه بشید تا تشخیص دقیقتری بشه داد
ببخشید من دندان نیش شیری ام را امروز کشیده ام ولی تیکه کوچک از آن باقی مانده است می خواستم ببینم مشکلی دارد
بستگی به سن و موقعیت دندانهای مجاورتون داره
سلام من فک پایین دندون سمت چپم خیلی درد میکنه مثلا چیزی روز بیگیره درد میکنه انگار لقه احساس میکنم ی دندونم هم زیرشه خود دندان شبیه شیری میتونید بگید مشکلش چیه؟
سلام من فک پایین دندون سمت چپم خیلی درد میکنه مثلا چیزی روز بیگیره درد میکنه انگار لقه احساس میکنم ی دندونم هم زیرشه خود دندان شبیه شیری میتونید بگید مشکلش چیه
شاید دندان شیری باقیمانده بوده که طی زمان ریشه ها تحلیل رفته و لی شده اما در کل معاینه بشیدبهتر میشه راهنماییتون کرد
سلام من در. 10سالگی دندان های شیری شروه به افتادن کردن الان۱۳سال دارم یک دندان پاین سمت چشم دارد می افتد از این ترس دارم که دندان شیری نباشد از کجا بانم الان؟؟؟ دندان شیری است یا نه ؟؟؟
سلام من۱۴ساالمه امروز دندونمو کشیدم درد میکرد فقط دندونم ی پایه داشت خیلی بزرگ بود و احتمالا شیری بوده ینی امکان داره دندون شری باشه و بازم دربیاد زیرش؟
سلام من ۱۴ ساله هستم و یه دندان کاملا خراب دارم که برای مثال اگه آب سرد بخورم و اون آب سرد به دندانم بخوره درد خیلی شدیدی داره و من باید از کجا بفهمم که این دندان شیری هستش؟ یا اصلی؟
خیلی ممنون میشم اگه زود بهم جواب بدید.
خدانگهدار.
سلام من دندون یکی مونده به عقلم پوسیده شده خیلی درد میکنه ایا شیریه ؟ من 14 سالمه
سلام من در. 10سالگی دندان های شیری شروه به افتادن کردن الان۱۳سال دارم یک دندان پاین سمت چشم دارد می افتد از این ترس دارم که دندان شیری نباشد از کجا بانم الان؟؟؟ دندان شیری است یا نه ؟؟؟
سلام من ۲۴ سالمه ولی هنوز دوتا از دندونام شیری هستند چیکار کنم دندون جدید در بیارم؟
سلام پسرم 12سال
و4ماهش است به تازگی دوتادندونهای
نیش فک بالا سمت چپ وراستش
لق شده میشه دندون شیری باشه یادائمی هست کلا هم 26دندون داره