سؤالی که اکثر والدین قبل از انجام فلوراید تراپی برای کودکانشان می پرسند این است که آیا انجام فلوراید تراپی برای کودکان عوارض دارد؟ دکتر فرشیده میرلوحی بهترین دندانپزشک کودک در این مقاله قصد دارد شما را با مضرات فلورایدتراپی برای کودکان آشنا کند.
برخی پزشکان معتقدند انجام فلوراید تراپی با دوز بالا می تواند عوارضی به همراه داشته باشد. در حالت کلی می توان گفت در صورتی که فلوراید تراپی تحت نظر دندانپزشک کودک با دوز مناسب انجام شود هیچ گونه مشکلی برای کودک شما ایجاد نمی کند. در ادامه برخی از عوارض فلوراید را برای شما نام می بریم.
عوارض فلوراید تراپی
از عوارض فلوراید تراپی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تغییر رنگ دندان ها یا فلوروز: یکی از شایع ترین عوارض فلورایدتراپی با دوز بالا تغییر رنگ دندان ها یا فلوروز است. فلوروز به وضعیتی گفته می شود که در آن رگه های سفید یا نوع دیگری تغییر رنگ در دندان ها ایجاد می شود. این عارضه بر اثر مصرف زیاد فلوراید از تولد تا هشت سالگی ممکن است اتفاق بیفتد.
علاوه بر مصرف زیاد فلوراید، اگر کودک خمیر دندان را از دهان بیرون نریزد و بخورد دچار بد رنگی دندان می شود به همین خاطر توصیه می شود تا زمانی که کودک یاد نگرفته خمیردندان را کامل از دهانش بیرون بریزد، خمیر دندان فلوراید دار به وی ندهید.
آلرژی یا حساسیت: آلرژی یکی از عوارض نادر فلوراید درمانی است. برخی اشخاص پس از استفاده از فلوراید دچار تحریک پوست یا حساسیت می شوند. در برخی موارد هایپرسنسیتیویتی نیز از واکنش های آلرژیک فلوراید گزارش شده است.
خاصیت سمی: این اتفاق بسیار نادر است اما در صورتی که فلوراید با دوز بالا مصرف شود مانند هرماده دیگری می تواند سمی و خطرناک باشد. از آن جایی که کودکان کم سن ممکن است فوم یا ژل فلوراید را قورت بدهند و حالت تهوع و استفراغ پیدا کنند بهتراست از وارنیش فلوراید، برای فلوراید تراپی دندان هایشان استفاده کنید. مسومیت ناشی از فلوراید در مواردی منجر به مرگ کودک می شود بنابراین تا حد امکان مکمل های فلوارید را دور از دسترس کودک نگه دارید.
انکولوژیک: یون فلوراید دارای احتمال القای اختلالات کروموزومی در نمونه های کشت شده انسانی و سلول های حیوانی در مقدار دوزی که بیشتر از دوزی است که انسان ها با آن روبه رو می شوند می باشد.
دیگر عوارض فلوراید تراپی عبارت است از:
- مشکل در همواستازی استخوان
- استخوان های بسیار متراکم که خیلی قوی نیستند.
- اوردوز فلوراید که علائمی مثل حالت تهوع، اسهال، خستگی و تعریق شدید ایجاد می کند.
عوارض فلوراید تراپی بر اساس روش انجام آن
از فلوراید به دو صورت می توان استفاده کرد. روش اول این است که به صورت خوراکی وارد بدن شود و به آن جذب سیستمیک ماده گفته می شود. در این روش فلوراید از مسیر معده روده ای داخل خون می شود، سپس در استخوان ها و دندان ها ذخیره می شود، یا از طریق کلیه دفع می شود. از آن جایی که در ایران، این ماده در آب آشامیدنی وجود دارد نیازی به جذب سیستمیک فلوراید در کودکان نیست.
روش دیگر جذب فلوراید به صورت موضعی است. در این روش فلوراید به صورت موضعی صرفا روی دندان ها مالیده می شود و اگر نقاط شروع پوسیدگی در مینای دندان وجود داشته باشد از دست رفتن مواد معدنی سطح دندان جلوگیری می کند. با مصرف فلوراید می توانید از پیشرفت پوسیدگی جلوگیری کنید.
استفاده از فلوراید به صورت موضعی به هیچ وجه موجب مسمویت نمی شود زیرا میزان دوزی که از آن استفاده می شود بسیار کم است. زمانی که حجم فلوراید بلعیده شده، 5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن باشد کودک دچار مسمویت می شود. به عبارتی کودکی که 20 کیلوگرم وزن دارد باید 100 میلی گرم از این ماده ببلعد تا مسموم شود.
مراجعه به پزشک پس از مصرف فلوراید
چنان چه کودکتان پس از مصرف فلوراید دچار هریک از عوارض زیر شد حتما او را نزد دندانپزشک ببرید:
- ناراحتی شدید معده یا قی کردن
- علائم حساسیت مانند: کهیر، راش، خارش، تاول قرمز همراه با متورم یا پوسته پوسته شدن
- خس خس سینه
- احساس تنگی در سینه یا گلو
- گرفتگی صدا به صورت غیر طبیعی
- مشکل در تنفس
- مشکل در بلعیدن غذا یا صحبت کردن
- تورم دهان، صورت، لب ها، زبان یا گلو
نکات مهم فلوراید تراپی
برای کاهش عوارض فلوراید تراپی توصیه می شود حتما نکات زیر را هنگام انجام آن در نظر بگیرید:
- دندانپزشک باید بسته به این که شرایط دندان کودک چگونه است، فواصل زمانی بین فلوراید تراپی را تغییر دهد. به طور مثال اگر مینای دندان کودک ضعیف است باید این کار را هر یک ماه، یکبار انجام دهد. در صورتی که شدت پوسیدگی نیز کم باشد توصیه می شود این کار را هر سه ماه یک بار انجام دهد.
- اگر کودکتان از بدو تولد دچار پوسیدگی یا حساسیت دندانی شده است حتما انجام فلوراید تراپی را جدی بگیرید.
- کودکانی که دارای مشکل نسوج نرم هستند بیشتر از سایر کودکان در معرض عوارضی نظیر: مشکلات استخوانی؛ تغییر رنگ دندان؛ ایجاد خال های تیره بر روی دندان و سایر تغییرات در بافت های بدن هستند.
آیا مصرف فلورایدعوارض جانبی دارد؟
استفاده از فلوراید به صورت موضعی برای همه کودکان ضروری است و هیچ گونه ضرری ندارد. سالیان درازی است که اثر فلوراید به عنوان یک ماده پیشگیری کننده از پوسیدگی دندان اثبات شده است و همان طور که اشاره شد اگر توسط دندانپزشک باتجربه با دوز مناسب مصرف شود هیچ گونه عوارض جانبی همراه نخواهد داشت.
فلوراید درمانی چقدر طول می کشد؟
مالیدن فلوراید به دندان تنها چند دقیقه وقت می برد و نیاز به زمان زیادی ندارد. ممکن است پس از مصرف فلوراید از شما خواسته شود تا نیم ساعت چیزی نخورید تا فلوراید کامل جذب بدن شود.
