تفاوت آرام‌ بخشی و بیهوشی دندانپزشکی کودکان

تفاوت آرام‌ بخشی و بیهوشی دندانپزشکی کودکان چیست؟ این سؤالی است که بسیاری از مادران در جلسه معاینه و مشاوره با دندانپزشک کودکان در اصفهان، دکتر فرشیده میرلوحی می‌پرسند این است که آیا نمی‌شود برای کودک غیر همکار از طریق غیر بیهوشی درمان را انجام داد؟ در کل تفاوت درمان با بیهوشی و غیر بیهوشی چیست؟ در ادامه این مقاله به پاسخ این موضوع خواهیم پرداخت.

اصلی‌ترین روش کنترل رفتار کودک در دندان‌پزشکی

مشخصه‌ی اصلی یک دندان‌پزشک کودکان داشتن رفتاری مناسب و هوشمندانه است که می‌تواند برای کودک انجام دهد. درست ترین و برترین نحوه و شیوه مهار کردن رفتاری، بگو، نشان بده و انجام بده (Tell show do) است.

دندان‌پزشک کودکان بر حسب ارتباطی که با کودک برقرار کرده و آگاهی که نسبت به سلایق کودک پیدا کرده است برای هرکدام از وسایل و روش‌هایی که می‌خواهد استفاده کند اصطلاحات کودکانه‌ای را به کار می‌برد و سبب جلب اعتماد کودک، ارتباط مؤثر با او و انجام یک درمان مناسب می‌شود.

یک دندانپزشک باید راه های جذاب کردن محیط دندانپزشکی کودکان را بداند. در صورتی که کودک ما همکاری لازم را نداشته باشد؛ می‌توانیم به سراغ سایر روش‌های کنترل رفتاری از جمله کنترل صدا برویم. در نهایت اگر کودک مطلقاً همکاری نکرد به سراغ گزینه‌ی بیهوشی یا آرام‌بخشی می‌رویم.

استفاده از مواد آرام‌بخش و بیهوشی برای چه کودکانی کاربرد دارد؟

تمام جدیت و کوشش یک متخصص کودکان برای داشتن یک پیوند عاطفی نتیجه بخش با کودک است برای انجام یک کار ارزنده و ایجاد و ساخت یک خاطره‌ی خوب از دندان‌پزشکی در کودک است. اما بعضی از کودکان همیاری خوبی با دکتر دندان‌پزشکی ندارند به همین خاطر مجبوریم که شیوه  آرام‌بخشی یا بیهوشی را به والدین توصیه کنیم. در ادامه چند عامل که باعث می‌شود از داروی بیهوشی یا آرامبخش استفاد کنیم را ذکر خواهیم کرد.

سن کودک

 شروع همکاری کودک با کار دندان‌پزشکی از سه‌سالگی و اتمام دوره سه‌سالگی است. به طور نرمال کودکان کوچک‌تر اصلا دوست ندارند همکاری کنند به این علت که سریع خسته می‌شوند. حتی از لحاظ روانی تکامل لازم را برای برقراری ارتباط چشمی با کار دندان‌پزشکی و عمل به دستورات دندان‌پزشک را ندارند. البته که کار می‌تواند به‌صورت اجبار انجام شود اما در این صورت می‌تواند در آینده خاطرات بدی از دندانپزشکی را برای کودک رقم بزند.

داشتن نقص جسمانی یا ذهنی کودک

مورد دوم کودکانی هستند که دارای دندان شیری  خراب اند و به علت نقص جسمی یا ذهنی قادر به همکاری لازم نباشند.

ترس کودکان از دندانپزشکی و راه های مقابله با آن

 دسته‌ی سوم نیز کودکانی هستند که اضطراب شدید یا ترس از ناشناخته‌ها داشته باشند. به طور مثال در تماس با توربین، وجود مقدار زیادی آب در دهان یا همچنین وجود سر و صدا بترسد و قصد خارج شدن از مطب را داشته باشد. این کودکان بعد از این موارد ما به سراغ گزینه‌ی آرام‌بخشی یا بیهوشی می‌رویم.

لازمه‌ی انجام آرام‌بخشی و بیهوشی داشتن یک تیغ بیهوشی حرفه‌ای و باتجربه در این زمینه است. بایستی این کار را دندان‌پزشک متخصص کودکانی انجام دهد که در دوره‌ی تخصص خود آموزش لازم را دیده باشد. مورد بعد اینکه حتماً این کار در یک محیط بیمارستانی یا یک کلینیک دندان‌پزشکی مجهز انجام شود و انجام این کار در مطب به ‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.

تفاوت میان درمان دندانپزشکی بیهوشی و آرام بخشی چیست؟

آرام‌بخشی یا بیهوشی؟ کدام را انتخاب می‌کنید؟ در ادامه توضیحاتی کامل درمورد این دو روش و تفاوت‌های آن‌ها خواهیم داد.

 نحوه بیهوشی دندانپزشکی کودکان

در حالت بیهوشی، کودک نفس نمی‌کشد و تنفس او فقط از راه دستگاه بیهوشی است. همچنین داروهایی که به کودک داده می‌شود از نوع مخدرها هستند. بنابراین دندان‌پزشک به‌راحتی و بدون محدودیت زمان می‌تواند کار خود را انجام دهد. هرچند یک متخصص جراحی کودکان، تمام سعی خود را می‌کند که در کمترین زمان ممکن کار را به اتمام برساند.

روش استفاده از آرام‌بخشی دندانپزشکی کودکان

 در حالت آرام‌بخشی داروهایی که به کودک داده می‌شوند از خانواده‌ی آرام‌بخش‌ها یا خواب‌آورها هستند و در کنار این‌ها داروهای ضد اضطراب هم داده می‌شود. در این حالت کودک خودش نفس می‌کشد و وابسته به دستگاه نیست. فاکشن قلبی ثابت باقی می‌ماند و در برابر تحریکات دردناک عکس العمل نشان می‌دهد. یعنی ممکن است گریه کند، دست دندان‌پزشک را پس بزند و حتی نیاز به تمدید بی‌حسی باشد.

البته زمان کار در حالت آرام‌بخشی کمتر و محدودتر از زمان بیهوشی است. بنابراین متخصص کودکان حرفه‌ای و باتجربه‌تر سعی می‌کند که با کمترین زمان، کیفیت و سرعت بالا کار را به اتمام برساند. بنابراین در روش آرام‌بخشی ما مدت کمتری داریم و دندان‌پزشک باید خیلی فوری عملیات کارروی دندان را انجام دهد. البته دندان‌پزشک بعد از ارزیابی کودک و مشورت با متخصص بیهوشی که در این زمینه تجربه‌ی کافی داشته باشد. همچنین همراه با یک تیم حرفه‌ای می‌تواند برای کودک شما انتخاب مناسبی را انجام دهد.

توصیه‌های مهم بعد از آرام‌بخشی دندان‌پزشکی کودکان در اصفهان

امروز کار کوچولوی ما تمام شده است. ما پنج عدد از دندان‌های او را تحت آرام بخشی، در کمتر از یک ساعت تمام کرده‌ایم. از حالا به بعد شما والدین نقش بسیار مهم و مؤثری را در مراقبت پس از کار و تضمین آن ایفا می‌کنید. ۵۰ درصد کار را متخصص کودکان و تیم بیهوشی انجام می‌دهد و ۵۰ درصد دیگر به شما وابسته است.

از وقتی که به خانه رفتید روزی چندین بار لثه‌ها در فواصل زمانی منظم ماساژ و سپس شستشو دهید. این عملیات را بر اساس نیاز کودک و همچنین طبق دستورهایی که دکتر ذکر کرده انجام دهید. شستشو را با موادی مثل آب‌نمک ولرم، داروی آنتی‌هیستامین و دیگر مواردی که متخصص تجویز کرده انجام دهید. از لحاظ غذا خوردن معمولاً دو ساعت بعد از کار می‌توانند شروع به غذا خوردن کنند.

فقط بهتر است که امروز یا امشب غذای سنگین و چرب نداشته باشند. این را در نظر داشته باشید دندان‌هایی که عصب‌کشی می‌شوند چه روکش استیل و چه ترمیم‌های زیبایی یا روکش‌های زیرکونیایی شوند زیر لثه‌ها می‌روند و لثه‌ها ملتهب می‌شوند. پس این ماساژها و مراقبت‌های بعد از کار مهم است. اگر این کار را انجام ندهید بعد از ۳ الی ۴ روز دوباره کودک با درد، التهاب و خونریزی موقع مسواک زدن برمی‌گردد. راز اصلی پیشگیری از پوسیدگی در دندان شیری چکاپ‌های به موقع به صورت هفتگی، ماهانه و چند ماه یک‌بار است و بعد از آن درمان فلوراید‌تراپی‌های مرتب و مراقبت از دندان‌ها می‌باشد.

سخن پایانی

در این مقاله دکتر فرشیده میرلوحی دندانپزشک کودکان در اصفهان در مورد تفاوت آرام‌ بخشی و بیهوشی دندانپزشکی کودکان صحبت کردند و همچنین مراقبت‌ها و اقداماتی را که بعد از بیهوشی کودکان بهتر است انجام دهیم را نیز توصیه کردند.